Chcę przekazać mieszkanie wnukowi

Nastała jesień, czas nostalgii i przygotowanie do zakończenia kolejnego roku kalendarzowego. Znów o rok będziemy starsi. W takich chwilach niejednokrotnie zastanawiamy się nad przekazywaniem majątku osobom nam bliskim lub zwykłej pomocy materialnej i psychicznej dla bliźnich.

W swojej praktyce spotkałam się z wieloma przypadkami przesunięć majątkowych między osobami fizycznymi, które nie były przed ich dokonaniem konsultowane z doradcą podatkowym i niestety fiskus żądał 20% lub nawet 75% podatku od wartości przedmiotu umowy, tj. od wartości mieszkania, kwoty pożyczki, darowizny.

Postanowiłam zatem zwrócić waszą uwagę na konsekwencje waszych codziennych transakcji. Jak chcecie podarować pieniądze swoim dzieciom lub dalszym krewnym spróbujcie zapytać doradcy podatkowego albo nawet urzędnika w urzędzie skarbowym o konsekwencje dla was i obdarowanego. Niestety często w urzędach usłyszymy, że jak Pani/Pan daruje to wtedy Pani/Panu powiemy co i jak opodatkować, a teraz się tym zajmować nie będziemy. Na szczęście są doradcy podatkowi i Krajowa Informacja Podatkowa, której pracownicy mają obowiązek udzielić podatnikowi wszelkich informacji na nurtujące go problemy i wątpliwości.

Problemem zdaje się być nie tyle znalezienie profesjonalisty co sama świadomość zwykłych obywateli o skutkach podatkowych ich codziennych działań. Zastanówcie się teraz czy kiedykolwiek przyszło wam na myśl, że pożyczając od sąsiada niewielką kwotę np. 2000 zł  powinniście zapłacić 2% podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC)? A czy darując pieniądze dziecku na zakup mieszkania byliście świadomi, że dziecko powinno zapłacić podatek od spadków i darowizn? Oczywiście mamy obecnie magiczny art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, który teoretycznie zwalnia z podatku wszelkie darowizny i spadki miedzy najbliższą rodziną. Jednakże zwolnienie to jest obwarowane formalnymi warunkami, których brak spełnienia nie pozwala do stosowania ulgi. Warto zatem czasami zasięgnąć informacji u profesjonalisty za kilkaset złotych żeby zaoszczędzić nawet dziesiątki tysięcy złotych na podatku.

Chcę jeszcze uczulić wszystkich, którzy opiekują się osobami schorowanymi lub starszymi, żeby zawierali pisemne umowy o opiekę z tymi osobami koniecznie z podpisami notarialnie poświadczonymi. Dlaczego? Otóż mieszkanie lub dom tej osoby, który ewentualnie odziedziczcie będzie opodatkowany podatkiem od spadków i darowizn, prawdopodobnie według stawki najwyższej, bo nieruchomości są drogie, a kwota wolna od tego podatku to odpowiednio tylko: 9637 zł (I grupa podatkowa), 7276 zł (II grupa) i 4902 zł (III grupa) - taka kwota to czasami nawet nie obejmuje ceny za 1m kw. nieruchomości. Umowa taka oraz otrzymanie na własność mieszkania/domu na podstawie testamentu sporządzonego przez osobę starszą lub schorowaną, gwarantuje wam ulgę, czyli możliwość w ogóle niepłacenia tego podatku, ani żadnego innego. Bez tego może się zdarzyć, że będziecie musieli zapłacić podatek w wysokości kilkudziesięciu tysięcy złotych. Niekiedy właśnie ze względów podatkowych warto poczekać z nabyciem na własność nieruchomości do śmierci obecnego właściciela niż otrzymać darowiznę tego mieszkania za życia jego właściciela.

Dlaczego zwracam uwagę osobom fizycznym nie wspominając o przedsiębiorcach? Za każdym przedsiębiorcą stoi osoba fizyczna z krwi i kości. Gdy działa ona poza swoim przedsiębiorstwem znajdą do niej zastosowanie powyższe uwagi. Jednak czynności dokonywane w ramach przedsiębiorstwa rządzą się ciut innymi prawami choć tak jak w przypadku PCC od umowy pożyczki przedsiębiorca niekiedy też zapłaci ten podatek.

W tym miejscu chcę zwrócić uwagę na preferowanie przez fiskusa przedsiębiorców w stosunku do zwykłych osób fizycznych. Jak się przedsiębiorca pomyli to najwyżej złoży korektę PIT lub VAT i zapłaci niższe odsetki od zaległości, gdy sam spostrzeże i naprawi błąd. Przy osobach fizycznych nie mamy takiej możliwości, gdyż po pierwsze o tym, że mieliśmy coś opodatkować najczęściej dowiadujemy się dopiero podczas kontroli urzędu skarbowego, nie jesteśmy w stanie wtedy złożyć korekty, bo nie składaliśmy wcześniej zeznania czy deklaracji (no bo po co, skoro nawet nie słyszeliśmy o takim podatku), płacimy odsetki za zwłokę w pełnej wysokości a do tego od razu mamy nieprzyjemny kontakt z urzędem skarbowym.

Rozpoczynam właśnie cykl szkoleń dla osób fizycznych z oszczędności podatkowych gospodarstw domowych, na których będę omawiała takie najważniejsze codzienne umowy i wskazywała jak powinniśmy je zawierać by nie zapłacić podatku lub zminimalizować jego wysokość. O szczegóły można pytać Magdalenę Balbuzę lub bezpośrednio mnie.

A jeżeli macie już kontrolę fiskusa w sprawie nieujawnionych źródeł, czyli pytają się was skąd mieliście pieniądze na zakup mieszkania lub innej rzeczy, radzę przed udzieleniem jakiejkolwiek informacji - chociażby zgodnej z prawdą - skonsultowanie sprawy z doradcą podatkowym. Na koniec roku kontrole takie są mocno wzmagane ze względu na przedawnienie podatku dochodowego (brak możliwości opodatkowania) po 31 grudnia za 2006 rok.